Antyoksydanty - dlaczego są takie ważne?
W dzisiejszym zabieganym świecie, w którym jesteśmy stale wystawieni na szkodliwe wpływy środowiskowe i stres, troska o zdrowie staje się priorytetem dla wielu z nas. Jednym z kluczowych elementów utrzymania równowagi organizmu i zwalczania szkodliwych czynników jest rola antyoksydantów. Te małe, ale potężne substancje odgrywają kluczową rolę w neutralizowaniu wolnych rodników, chroniąc nasze komórki przed uszkodzeniem. W tym artykule przyjrzymy się bliżej światu antyoksydantów, ich źródłom i wpływowi na zdrowie, aby zrozumieć, dlaczego warto włączyć je do naszej codziennej diety.
Spis treści:
- Substancje antyoksydacyjne i ich znaczenie dla zdrowia
- Naturalne przeciwutleniacze występujące w żywności
- Antyoksydanty: przykłady w cateringu dietetycznym
- Antyoksydanty w diecie - „must have” każdego z nas!
Zrozumienie tego, jak ważne są antyoksydanty (inaczej przeciwutleniacze) dla naszego organizmu, należy rozpocząć od zdefiniowania tego, czym są wolne rodniki. Bo to właśnie przeciwko nim używamy substancji antyoksydacyjnych, by wspomóc nasz organizm w tej nierównej, chemicznej walce.
Wolne rodniki to chemiczne cząsteczki, które posiadają jeden niesparowany elektron. W organizmie panuje zasada, która każe wszystkim cząsteczkom i związkom chemicznym szukać kompletu elektronów, by chronić i stabilizować układ. Wolne rodniki są „zaprogramowane” by działać w ten sam sposób. W związku z tym, kiedy docierają do naszych komórek, na przykład białkowych - niszczą ich strukturę „podbierając” brakujący elektron. Jaki skutek tego działania zauważymy? Nasz organizm zacznie się starzeć i nieprawidłowo funkcjonować.
Zbyt duża ilość wolnych rodników w ciele sieje w pewnym sensie spustoszenie w naszych tkankach, powodując tak zwany stres antyoksydacyjny. Jest to sytuacja, w której wolne rodniki zaczynają „wygrywać” ilościowo ze zdrowymi komórkami ciała, które mają za słabą moc antyoksydacyjną. Dlatego tak ważne jest by każdego dnia dbać o prawidłową dietę, która ma największy wpływ na zapobieganie rozwojowi wolnych rodników.
Substancje antyoksydacyjne i ich znaczenie dla zdrowia
Naturalne antyoksydanty odgrywają ogromną rolę w ratowaniu naszego organizmu, kiedy pojawia się zbyt wiele wolnych rodników. Skąd one się biorą? Powstają w procesach metabolicznych organizmu, ale mogą być tam też doprowadzane z zewnątrz poprzez oddychanie brudnym powietrzem i zanieczyszczenie środowiska, palenie papierosów czy zbyt duża ekspozycja na promienie ultrafioletowe. Nie bez znaczenia jest również niezdrowa dieta.
Kiedy ilość wolnych rodników przekroczy dopuszczalne przez organizm granice pojawia się tak zwany stres oksydacyjny, który może prowadzić do wielu bardzo poważnych chorób, takich jak cukrzyca czy choroby serca. Starzenie się skóry również przyspiesza w organizmie zestresowanym oksydacyjnie.
Produkty bogate w antyoksydanty mogą wesprzeć nasz organizm w różnorodny sposób:
- Chroniąc nas przed wspomnianymi chorobami cywilizacyjnymi, najczęściej związanymi z niewłaściwie funkcjonującym sercem, zbyt wysokim „złym” cholesterolem, otyłością, cukrzycą oraz depresją.
- Silnie oddziałując na nasz układ odpornościowy i zapobiegając uszkodzeniom komórek. Tylko sprawny system immunologiczny może zwalczyć różnego rodzaju infekcje i choroby, zanim jeszcze rozkręcą się na dobre.
- Zabezpieczając skórę przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym - tu duże znaczenie mają nie tylko przeciwutleniacze w żywności, ale również pielęgnacyjne kosmetyki z wysokim filtrem. Antyoksydanty działanie mają znaczące również w procesach regeneracji skóry.
- Opóźniając proces starzenia, poprzez ograniczanie uszkodzeń struktury komórek i tkanek, wynikających ze stresu oksydacyjnego.
Naturalne przeciwutleniacze występujące w żywności
Wiedząc jak duże znaczenie ma działanie antyoksydantów, powinniśmy zwrócić uwagę na produkty, uważane za ich najlepsze źródła. Są to między innymi:
- Witamina C (najsilniejszy przeciwutleniacz) obecna głównie w cytrusach (cytrynie, pomarańczach, grejpfrutach), ale także w kiwi czy papryce.
- Witamina E, którą znajdziemy w olejach roślinnych, orzechach i nasionach.
- Kwas foliowy, czyli inaczej witamina B9, znajdująca się głównie w zielonych liściastych warzywach - w szpinaku, sałacie, ale także w awokado czy soczewicy.
- Beta-karoten obecny w słodkich ziemniakach, marchewce, mango i morelach.
- Selen - którego dobrym źródłem są orzechy brazylijskie, ale także drób, ryby morskie i jaja.
- Flawonoidy ze źródłem w malinach, truskawkach, borówkach, cebuli, czosnku i czerwonych jabłkach (antyoksydanty w owocach i warzywach).
- Kwasy tłuszczowe Omega 3 ALA i DHA, których warto szukać w oleju lnianym, nasionach chia i morskich tłustych rybach, takich jak łosoś, makrela, sardynki.
Ta grupa produktów to najsilniejsze antyoksydanty, jakie możemy naturalnie pozyskać z żywności. Jednakże przeciwutleniacze obecne są nie tylko w świeżej żywności, ale też tej przetworzonej, na przykład w kawie.
Antyoksydanty: przykłady w cateringu dietetycznym
Aby mieć pewność, że dostarczane przez nas antyoksydanty w żywności są wystarczające, by chronić nasz organizm, musimy skupić się na zróżnicowanej diecie i zdrowych nawykach żywieniowych. Jak wiadomo jednak nie jest to ani łatwe, ani przyjemne, a do tego trzeba posiadać sporą wiedzę dotyczącą komponowania posiłków w prawidłowy sposób. Musimy dobrze wyliczyć kaloryczność i proporcje makroskładników, by być pewnym, że rzeczywiście dbamy o swoje zdrowie jak najlepiej.
Jest także inne rozwiązanie, znacznie prostsze - to dieta pudełkowa, ułożona w sposób spersonalizowany przez profesjonalnego dietetyka czy specjalistę do spraw żywności, na podstawie naszych pomiarów i wywiadu. Wybierając catering dietetyczny mamy pewność, że do naszych posiłków z pewnością trafią produkty bogate w przeciwutleniacze.
Założeniem diety pudełkowej jest dostarczanie wszystkich posiłków na dany dzień, o wybranej kaloryczności, w sposób gwarantujący zbilansowane menu. Samodzielnie ciężko jest zadbać o takie zróżnicowanie w daniach - jesteśmy przemęczeni, zapracowani i po prostu zdemotywowani. Mało komu chce się przygotowywać pełnowartościowe, wymagające czasu posiłki, które nie tylko będą smaczne, ale również zdrowe i pełne substancji antyoksydacyjnych.
Dieta bogata w przeciwutleniacze może przynieść nam wiele korzyści, dlatego warto zastanowić się, czy catering dietetyczny nie zmieni naszego życia na lepsze. Warto też wspomnieć, dieta pudełkowa zapewnia nam także możliwość przeniesienia takich obowiązków domowych jak robienie zakupów, gotowanie i sprzątanie po posiłku - na kogoś innego. My zyskujemy nie tylko spokojną głowę (wiemy, że będzie to żywność zawierająca antyoksydanty), ale również odzyskujemy czas, który możemy poświęcić na odpoczynek, samorozwój czy rozrywkę.
Antyoksydanty w diecie - „must have” każdego z nas!
Naturalne przeciwutleniacze mogą ochronić nas przed negatywnym działaniem wolnych rodników, niszczących kawałek po kawałku komórki naszego organizmu. Nie jesteśmy w stanie zbyt wiele zrobić z czynnikami zewnętrznymi, takimi jak zanieczyszczenie powietrza, ale z pewnością mamy spory wpływ na to, czy będziemy palić papierosy, używać kremu z filtrem czy zdrowo się odżywiać. Dieta bogata w antyutleniacze jest kluczowa, gdy chcemy zadbać o dobrą kondycję naszego organizmu. Dajmy sobie pomóc, wybierając dietę pudełkową, która zapewni nam bogate w antyoksydanty produkty. Catering dietetyczny ułatwi nasze życie i sprawi, że będziemy bardziej konsekwentni na naszej drodze do lepszego zdrowia.
Masz apetyt na promocje?
Zapisz się do naszego newslettera!
Zapisz się do newslettera i otrzymaj smakowity rabat: 50 zł* na swoje pierwsze zamówienie. Dodatkowo otrzymasz informacje o najnowszych promocjach oraz porcję merytorycznej wiedzy od dr Krystyny Pogoń i całego zespołu Dietific!